دکل مهاری

دکل مهاری چیست؟

انواع دکل مهاری

مهم‌ترین فاکتور در طراحی و نصب دکل‌ مهاری،‌ میزان مقاومت مورد نیاز آن در برابر بار باد است.

هرچه ارتفاع بیشتر شود و در مکان‌های بادخیز بیشتری قرار گیرد،‌ نیاز به طراحی پیچیده‌تری دارد. در طراحی دکل‌ها از آئین‌نامه‌ها و استانداردهای مختلفی از جمله آئین‌نامه ۲۸۰۰ ایران،‌ آئین‌نامه فولاد AISC و استاندارد طراحی دکل‌های مخابراتی استفاده می‌شود.

نکته حائز اهمیت در نصب دکل‌ها آن است که قطعات آن‌ها به صورت پیش‌ساخته استفاده می‌شود و صرفا با بررسی استانداردها این قطعات بر روی هم سوار می‌شود. جهت نصب دکل مهاری دو سیستم ۹ متری و ۶ متری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

هر بخش از یک بدنه لوله‌ای و اتصالات میلگردی از طریق جوشکاری با جوش CO2 به هم متصل می‌شوند و مهار‌ها با زاویه ۱۲۰ درجه و در هر ۹ متر و یا ۶ متر توسط سیم مهاری،‌ مهار می‌شوند.

هر بخش از بدنه ۳ متر طول دارد و به صورت مثلثی متساوی‌الاضلاع پیش‌ساخته شده است. هر بخش طبق استاندارد مربوطه دارای ۸ ردیف پله به ‌منظور بهبود پایداری و تعادل و همچنین سهولت در نصب، ‌طراحی شده است.

از ویژگی‌های فنی دکل‌های مهاری می‌توان به میزان تحمل فشار باد در ارتفاع‌های مختلف اشاره کرد.

 برای مثال در ارتفاع ۶۰ متری،‌ تا ۲۰۰ کیلوگرم بر متر‌مربع و در ارتفاع ۳۰ متری تا ۲۴۰ کیلوگرم بر متر‌مربع می‌تواند فشار باد را تحمل کند.

 جنس بدنه‌ اصلی، لوله‌ نمره یک اینچ و جنس تودلی هر بخش،‌ میلگرد ۸ میلی‌متر است. وزن یک بخش از دکل بسته به اندازه آن می‌تواند بین ۲۴ تا ۲۶ کیلوگرم باشد.

 بلندترین دکل مهاری جهان در حال حاضر دارای ۶۲۹ متر، معروف به دکل KVLY-TV در نزدیکی بلانچارد در ایالت داکوتای شمالی ایالات متحده آمریکا است.

از این نوع دکل‌ها،‌ بیشتر در شبکه مخابرات و برای تلفن همراه، آنتن‌های رادیویی و شبکه‌های بی‌سیم  مانند اینترنت وایرلس و اینترنت مرکزی برج  و به‌خصوص در سامانه‌های رایانه‌ای بهره می‌برند.

یک دکل مهاری می‌تواند از آنتن هوایی (برای VHF و UHF) که در بالای آن نصب می‌شود، پشتیبانی کند. همچنین، می‌تواند کل دکل به عنوان یک آنتن (برای LF، MF و VLF) عمل کند که به آن دکل رادیاتور گفته می‌شود.

در حالت دوم،‌ دکل باید از زمین عایق‌بندی شود. در دکل‌های مهاری رادیویی،‌ بسته به ارتفاعشان،‌از چندین مجموعه سیم مهاری در نقاط مختلف و با فواصل متفاوت دکل، جهت اتصال و عدم کمانش آن استفاده می‌شود.

البته دکل مهاری برج بلا-ناکس (Blaw-knox) که در دهه ۱۹۳۰ به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت، یک استثناء‌ بود که در ساختار آن،‌ به‌واسطه‌ شکل ظاهر الماسی (رومبوهدرال) و مقاومت آن در برابر تنش برشی،‌ فقط از یک سری سیم مهاری استفاده شد.

دکل‌های دریانوردی، ‌دکل‌هایی که در قایق‌های بادبان‌دار استفاده می‌شوند نیز به طور معمول از انواع دکل مهاری به شمار می‌روند.

از دیگر موارد استفاده دکل‌های مهاری می‌توان به کاربرد آن‌ها در اندازه‌گیری‌های هواشناسی در ارتفاعات معین از سطح زمین اشاره کرد.

از مزایای دکل‌های مهاری می‌توان به سبکی و وزن پایین آن‌ها اشاره کرد.

 سبکی وزن همچنین منجر به کاهش هزینه نصب شده و استفاده از دکل‌های مهاری را نسبت به سایر انواع دکل، مقرون به‌صرفه‌تر کرده است.

از طرفی به واسطه‌ اشغال کم فضا توسط دکل‌های باریک و بلند مهاری،‌ قابلیت نصب آسان آن‌ها در مکان‌هایی که فضا به قدر کافی وجود ندارد از دیگر مزیت‌های استفاده از دکل‌های مهاری به شمار می‌رود.

از آنجا که فضای اشغال شده توسط یک دکل،‌ فضای عمودی است و اغلب این فضا در مکان‌های شلوغ شهری به وفور یافت می‌شود،‌ از دکل‌های مهاری می‌توان حتی بر روی پشت‌بام برج‌های مسکونی و اداری و سایر مناطق شهری به راحتی بهره برد.

 نصب دکل‌ها بر روی برج‌های شهری حتی می‌تواند به کارایی این دکل‌ها در امور مخابراتی بهبود بخشد. این دکل‌ها، قابلیت نصب بر روی زمین‌های نرم با مقاومت خاک ۲ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع را دارند.

 اغلب، دکل‌ها، مقاوم در برابر یخ‌زدگی، سرما و برف هستند و به منظور مقاومت در برابر زنگ‌زدگی، دکل‌ مهاری دارای پوشش گالوانیزه ۹۰ میکرون است.

ساختمان یک دکل مهاری به ‌طورکلی شامل بدنه‌ اصلی، سیم مهاری، مهار‌کش، صفحه‌ی پایه (base plate)، گردنه u شکل یا کرپی، صفحه تعادل، تاج دکل، تسمه کمربندی، گوشواره و پیچ و مهره‌های مورد نیاز جهت اتصالات است.

تمامی این اجزاء‌ به صورت پیش‌ساخته‌ قابل مونتاژ، تهیه و تامین می‌شود و نهایتا توسط جوش و پیچ و مهره‌ها، قطعات و مهارها بر روی هم سوار شده و دکل مهاری به صورت عمودی نصب خواهد شد.